Neden, Merkez Efendi

Asıl adı Musa Muslihiddin olan Merkez Efendi, 1463 yılında Denizli’de doğmuştur. İlim aramak için diyar diyar gezen Musa Muslihiddin İstanbul Kocamustafapaşa’da dergahı olan Sümbül Sinan Efendi’nin yanına uğrar. Bir gün Sümbül Efendi talebeleri ile ders yaparken onlara “Her şeyi yaratan Allah, dünyayı yaratan da Allah, eğer mümkün olsaydı bu dünyayı siz yaratmış olsaydınız ne yapardınız?” diye sorar. Bütün öğrenciler kendilerine göre izahlar yapıp bir şeyler söyler. Sıra Merkez Efendi’ye gelince; “Ben hiç bir şeyde değişiklik yapmaz, hepsini merkezinde bırakırdım, Allah Teâlâ’nın bu kâinatı idaresinde -hâşâ- bir noksanlık mı var ki, ben farklı bir şey yapabileyim? Kainattaki ilahî düzen, kusursuz bir şekilde işlerken ben; aciz, kısıtlı aklımla Şunu şöyle yapardım, bunu böyle yapardım! diyebilir miyim? Ne haddime! ” dedi. Sünbül Sinan Hazretleri, bu güzel cevaptan son derece memnun kaldı. Mütebessim ve nurlu çehresiyle müridini süzerek ‘’İşte şimdi iş merkezini buldu!’’ dedi:
Bundan sonra o müridin adı “Merkez Efendi” olarak kaldı ve asıl ismi olan Musa Muslihiddin unutuldu.
Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Ayşe Hafsa Hatun’un hastalığını iyileştirmek için hazırlaan mesir macunu Merkez Efendi’nin buluşudur. 1551 yılında vefat eden Merkez Efendi için, eşi Şah Sultan, Mimar Sinan’a bir türbe yaptırmıştır. Türbe 1837’de Sultan II. Mahmud tarafından yeniden inşa edilmiştir. Zeytinburnu’nda yer alan Merkez Efendi Türbesi, cami, türbe, çilehane, şadırvan, mutfak, derviş hücreleri, hünkâr köşkü ve hamamdan oluşan bir külliye içinde yer almaktayken, bu yapıların bazıları günümüze kadar gelememiştir.